टोकियो – जापान सरकारले बजारमा चामलको मूल्य वृद्धि नियन्त्रण गर्न भण्डारण गरिएको चामलको आपूर्ति लगभग दोब्बर बनाउने तयारी गरिरहेको छ । हाल चामलको मूल्य ऐतिहासिक उचाइमा पुगेको अवस्थामा, आपूर्ति कम भएको कारण यस्तो कदम चाल्न लागिएको हो ।
सरकारले मार्चदेखि अप्रिलसम्म तीन चरणमा लिलामीमार्फत ३ लाख २१ हजार टन चामल बजारमा ल्याइसकेको छ । त्यसबाहेक, जुलाई महिनासम्म थप ३ लाख टन चामल भण्डारणबाट बजारमा ल्याउने योजना बनाइँदैछ । यदि प्रस्तावित योजनाअनुसार आपूर्ति गरिएमा सरकारी चामलको भण्डारण ३ लाख टनमा झर्नेछ, जुन सामान्यतः आवश्यक मानिने संख्याको एकतिहाइ मात्र हो ।
चामलको औसत मूल्य १८ हप्तासम्म लगातार बढेपछि मे ४ सम्मको हप्तामा पहिलोपटक केही घटेको देखिएको छ । कृषि मन्त्रालयका तथ्याङ्क अनुसार २०२४ मा चामल उत्पादन ६.७९ मिलियन टन पुगेको छ, जुन अघिल्लो वर्षको तुलनामा १ लाख ८० हजार टनले बढी हो । तर पनि बजारमा आपूर्ति कम देखिएको छ ।
२०२४ जनवरीको अन्त्यसम्म प्रमुख वितरणकर्ताहरूले सुरक्षित गरेको चामल अघिल्लो वर्षको तुलनामा २ लाख ३० हजार टनले कम रहेको मन्त्रालयले जनाएको छ । यो संख्याले डिसेम्बरको तुलनामा झनै गिरावट देखाएको छ । मन्त्रालयको आशंका अनुसार थोक व्यापारी र किसानहरूले भविष्यमा मूल्य अझै बढ्ने अपेक्षामा चामल संचित गरेका हुन सक्छन्।
२०२३ को गर्मीमा उच्च तापक्रमका कारण चामलको आपूर्ति घटेको थियो । उता, विदेशी पर्यटकको उल्लेखनीय वृद्धि सँगै होटल तथा रेस्टुराँहरूमा चामलको माग बढेको थियो, जसले बजारमा चाप थपेको हो ।